اسهال در نوزادان

عفونت ویروسی، باکتریایی و یا انگل، نوشیدن بیش از حد آب میوه و مسمومیت از علل اسهال در نوزادان و کودکان ميباشند.
اجابت مزاج در نوزادان به علت نوع تغذیه ای که دارند به لحاظ رنگ و بو میشود متفاوت باشد. مدفوع نوزادان به نسبت مدفوع بزرگسالان بيشتر شل تر است و دفع مدفوع شل در هر دفعه اجابت مزاج برای نوزادان غیر طبیعی نميباشد. با این حال اگر اجابت مزاج نوزاد شما به یکباره شلتر، آبکی تر و شدید تر شد و تعداد دفعات اجابت مزاج بیشتر شد، ممکن است نوزاد شما به اسهال مبتلا شده باشد
وقتي كودك مصرف جامدات را آغاز مي كند مدفوع او سفت تر مي شود و قوام آن بيشتر به نوع تغذيه وي بستگي خواهد داشت، همچنين بوي مدفوع از سابق بيشتر خواهد شد. اگر مدفوع كودكي كه از جامدات تغذيه مي كند مجددا آبكي شود ممكن است به اسهال دچار شده باشد، اسهال گاهي داراي بوي تعفن است.
اگر مدفوع كودك گاه و بيگاه شل باشد نگراني ندارد ولي اگر حركات روده كودك ناگهان تغيير كند – يعني بيشتر از حد طبيعي دفع مدفوع داشته باشد و مدفوع شل تر و آبكي تر باشد – او به اسهال مبتلا شده است.
ممكن است نوزاد حدود 10 بار در روز دفع مدفوع داشته باشد و كودكي كه بزرگتر است معمولا به مراتب كمتر و شايد چند بار در روز تا يك يا دو بار در هفته مدفوع كند. (به عبارت ديگر شما بايد حالت طبيعي فرزندتان را بشناسيد).
مدفوع طبيعي در نوزادي كه با شير مادر تغذيه مي شود و هنوز از مواد جامد استفاده نمي كند معمولا زرد رنگ است و قوامي نرم يا آبكي دارد كه در آن دَلَمه يا تكه هايي مثل شير بريده شده ديده مي شود. بسياري از والدين معتقدند كه اين نوع مدفوع اوليه بوئي شبيه به شير و كره دارد. از آنجا كه قوام و رنگ مدفوع بر حسب نوع تغذيه و يا آنچه در شير شما وجود دارد تغيير مي كند، معمولا اگر مشكلي وجود داشته باشد بيني شما هشدار خواهد داد! كودكي كه از شير خشك تغذيه مي كند بيشتر يك بار يا بيشتر در روز دفع دارد و مدفوع او به رنگ زرد يا تيره است و قوامي شبيه به كره بادام زميني دارد. بوي آن ملايم اما كمي تندتر از موفوع نوزاد شيرمادرخواراست.
یکی ازبیماری هایی که درصد بالایی از مراجعه بیماران به ویژه کودکان را به مراکز درمانی تشکیل می دهد، اسهال است. اسهال از علل عمده بیماری و مرگ و میر میان کودکان در کشورهای درحال توسعه به حساب می آید و حدود ٨٠ درصد مرگ های ناشی از اسهال در سال اول زندگی کودکان اتفاق ميافتد و علت اصلی مرگ هم کم آبی بدن به دلیل از دست رفتن آب و املاح در مدفوع اسهالی است. علاوه بر این، بیماری اسهال، مشکلات اقتصادی فراوانی را نیز به جامعه تحمیل مينمايد به عبارت ديگر اسها ل عبارت است از دفع مكرر مدفوع بيش از حد شل يا آبكي. روزانه تا 6 بار دفع مدفوع نرم در شيرخواري كه از مادر تغذيه مي كند، طبيعي است و نبايد اين حالت را با اسهال اشتباه كرد. در صورت ابتلاي فرزندان به اسها ل، براي پيشگيري از كاهش آب بدن به او مايعات فراوان بدهيد.

عوامل سبب بروز اسهال

آلرژي نسبت به شير
آلرژي نسبت به شير کم است ولي مي تواند سبب اسهال و گاهي استفراغ شود. اگر كودك شما به شير آلرژي دارد شايد علائم آن از چند دقيقه تا چند ساعت پس از شير خشك تهيه شده از شير گاو و يا غذاهاي حاوي فرآورده هاي لبني (پس از شروع مصرف غذاهاي جامد) ظاهر شود. اگر شما مشكوك هستيد كه اسهال كودك به شير مربوط است در اين باره با پزشك او مشورت كنيد.
عفونت باكتريائي
اسهال شديد – با يا بدون استفراغ – به همراه با كرامپ هاي شكمي، خون در مدفوع و تب شاد به خاطر ويروس يا يك نوع باكتري به نام اشرشياكولي و يا به خاطر سالمونلا باشد. بعضي از اين عفونت ها خود به خود درمان مي شوند ولي برخي ديگر مانند اسهال به خاطر اشريشياكولي كه در گوشت هاي نيمه پخته يافت مي شوند، شايد بسيار جدي باشند. پس اگر كودك شما داراي اين علائم ميباشد او را نزد پزشك ببريد. پزشك او را معاينه مي كند و احتمالا كشت مدفوع در خواست خواهد كرد.
انگل ها
عفونت هاي انگلي نيز مي توانند اسهال ايجاد نمايند. مانند ژيارديازيس كه در اثر يك انگل ميكروسكوپي كه در روده زندگي مي كند بوجود مي آيد. انگل ها براحتي در جوامعي كه زندگي هاي دسته جمعي وجود دارد انتشار مي يابند و درمان آن شامل داروهاي خاصي ميباشد. رعايت بهداشت – نظير شستشوي مكرر دست ها پس از تعويض پوشك – بهترين راه پيشگيري از انتشار عفونت است.
گاستر و انتريت
گاستروانتريت كه بيشتر به نام انفلوآنزاي روده اي نيز ناميده مي شود التهاب معده و روده ميباشد كه در كودكان خردسال و بزرگسالان اسهال ايجاد مي كند. اين بيماري شايع است؛ ويروسهاي متعددي مي توانند عامل آن باشند كه بيشترين آنها روتا ويروس ها هستند و تقريبا عامل اكثر اسهال هاي منجر به بستري شدن خردسالان مي باشند. اگر كودك شما دچار اسهال توام با كرامپ هاي شكمي، استفراغ و تب خفيف شده است احتمالا اسهال او نوعي گاستروانتريت است. بياد داشته باشيد كه اگر كودك به اندازه كافي غذا نمي خورد و مايعات نمي نوشد، احتمال دارد كه آب زيادي از دست بدهد.

عوامل تغذيه ای

استفاده زياد آب ميوه ( بخصوص آب ميوه هاي محتوي سوربيتول و مقادير زياد فروكتوز ) يا نوشيدن بيش از اندازه ي نوشيدني هاي شيرين وضعيت شكم كودك را به هم مي زند و سبب دفع بيش از حد مدفوع مي شود. قطع مصرف بايد مشكل را در عرض يك هفته بر طرف سازد. متخصصين توصيه مي كنند كه قبل از 6 ماهگي به كودك آب ميوه ندهيد و پس از آن هم بيش از 120 تا 160 سي سي در روز به او ندهيد. شير خشك هايي كه با ميزان ناصحيح آب مخلوط شده است نيز مي توانند سبب اسهال شوند بنابراين دقت كنيد كه هنگام آماده كردن شير ميزان آب مخلوط شده با شير خشك صحيح باشد.
آنتي بيوتيك ها
اگر كودك شما در جريان مصرف يك دوره آنتي بيوتيك يا پس از آن به اسهال مبتلا شده است شايد اسهال او مربوط به دارو باشد. موضوع را با پزشك در ميان بگذاريد؛ شايد داروي ديگري را جايگزين آن كرده و داروئي نيز براي اسهال تجويزشود.